Vroeger het grootste land van het Duitse rijk, totaal in het jaar 1939:294.159 km², 41,7 miljoenen inwoners. Ingedeeld in de provincies Oost-Pruisen, Brandenburg, Pommeren, Saksen, Sleeswijk-Holstein, Hannover, Westfalen, Hessen de Rijnprovincie evenals Berlijn en Hohenzollern.

Oorspronkelijk was het het land van de Litouwse Pruisen, maar sinds 1231 door de Duitse Orde veroverd, gekerstend en gekoloniseerd.

De staat van de Orde (Oost-Pruisen) kwam in 1525 onder Pools leengezag, in 1618 aan de keurvorst van Brandenburg, een Hohenzoller, echter zonder bij het Duitse rijk te horen. De grote keurvorst Frederik Willem verwierf in 1660 bij de vrede van Oliva de soevereiniteit.

In 1701 werd de keurvorst Frederik III tot koning van Pruisen gekroond als Frederik I.

Het koninkrijk omvatte ook de overige gebieden van de Hohenzollern, naast Brandenburg, Achter-Pommeren, Maagdenburg, Halberstadt, Hohnstein, Minden, Ravensberg, Mark en Kleef.

Frederik Willem I bewerkstelligde een uiterst zuinige en straffe organisatie van het leger en het administratief bestuur. In 1720 verwierf hij Voor-Pommern tot bij Peene.

Onder Frederik II werd Pruisen een grote Europese mogendheid door het verwerven van Oost-Friesland en de verovering van Silezie Door de drie Poolse delingen werd Pruise uitgebreid met West-Pruisen met het Ermland en het Netzedistrict, Danzig, Thorn, Gnesen, Posen, Kalisch, Warschau en het gebied tussen Weichsel Bug en Njemen.

Na de nederlaag tegen Napoleon in 1806 verloor Pruisen de helft van zijn gebied. Onder de heerschappij van Frederik Willem III werden talrijke aanzetten gedaan tot hervormingen door o.a. van Stein, Hardenberg, en Scharnhorst maar ook Turnvader Jahn. 1813-1815 Vrijheidsoorlogen.

Na het Congres van Wenen in 1815 sluit Pruisen zich aan bij de rest van Voor-Pommeren, de Rijnprovincie, Westfalen en bijna de helft van het koninkrijk Saksen. In 1848 vindt de Berlijnse maartrevolutie plaats, 1849 koning weigert de Duitse koningskroon, 1850 nieuwe grondwet met drieklassenkiesrecht.

Onder Bismarck als minister-president (sinds 1862) oorlog tegen Denemarken 1864 en tegen Oostenrijk en zijn de bondgenoten 1866.

Stichting van de Noord-Duitse bond met Sleeswiik-Holstein, Hannover, Hessen-Kassel, Nassau, Frankfurt aan de Main.

1870-71 succesvolle oorlog tegen Frankrijk leidde tot de stichting van het Duitse rijk, in 1871 wordt Willem I in Versailles tot keizer uitgeroepen.

In 1918 deed Willem II afstand van de kroon. Pruisen wordt een republiek; het verliest echter veel gebied door het Verdrag van Versaille 1919.

Na de Tweede Wereldoorlog is Pruisen door de controleraad opgeheven. (1947) en Oost deel van Pruisen met hoofdstad Konisberg (Kaliningrad) aan Rusland overgegeven